حافظه L2 cache بسیار بزرگتر و یکپارچه تر از L1 است این حافظه اطلاعات بیشتری را می تواند از رم دریافت کند. در پرسسور های نسل قدیم این حافظه جدای از چیپ اصلی یا روی مادربرد و یا روی برد مخصوص پرسسور (در پرسسور های قدیمی نسل پنتیوم 2) قرار داشت. در اصطلاح به این برد ها برد خواهر هم گفته می شد.

با پیشرفت تکنولوژی حافظه L2 cache توانست بر روی خود پرسسور نصب شود و عملکرد آن در مقایسه با حافظه L1 cache بهتر شد. این حافظه سرعت حافظه L1 cache را ندارد ولی هنوز برای پرسسور سریع تر از رم است.

به طور سنتی حافظه L2 cache در خط مقدم قرار دارد. بنابراین پرسسور را به چیپ ست ها، north bridge و رم متصل می کند.

حافظه L2 cache احتیاج به چیپ بزرگتری دارد چون برای ساخت یک حافظه L2 cache معمولی به میلیون ها ترانزیستور نیاز است این حافظه از نوع SRAM ( رم استاتیک) است. بر خلاف رم معمولی که از نوع DRAM یا رم دینامیک است. برای ساخت یک بیت DRAM احتیاج به یک ترانزیستور و یک خازن هست در حالیکه برای ساخت یک بیت SRAM حداقل به شش ترانزیستور نیاز دارید. بنابراین ساخت 256 کیلو بایت از حافظه L2 cache نیاز به بیش از 12 میلیون ترانزیستور دارد.

بدیهی است که هر چه حافظه های L1 و L2 بزرگتر باشند عملکرد پرسسور بهتر است ولی تولید کنندگان اصلی پرسسور ها یعنی Intel و  AMD  سعی می کنند قیمت محصولات خود را منطقی نگه دارند. در این رقابت AMD از حافظه L1 بزرگتری استفاده کرده است در حالیکه Intel سعی کرده از حافظه L1 با کیفیت تر و سریعتری استفاده کند.

یکی از خصوصیات مهم همه انواع رم تاخیر آنهاست. حافظه L1 از حافظه L2 تاخیر کمتری دارد و به همین دلیل است که عملکرد بهتری دارد. وقتی که حافظه cache بوسیله پروسسور دور زده می شود تا مستقیما اطلاعات را از رم بخواند تاخیر آن بیشتر می شود برای همین است که از این حافظه ها استفاده می شود تا سرعت ارسال اطلاعات افزایش یابد. این اتفاق یعنی دور زدن حافظه cache زمانی پیش می اید که حافظه های cache L1, L2 هر دو معیوب باشند. و سرعت پروسس بسیار کاهش می یابد.

افزایش حافظه L2 cache باعث شده است که کارایی پروسسور ها به مراتب بیشتر شده است چرا که گاه مشاهده شده است فقط با افزایش ده درصدی سرعت کلاک و افزایش حافظه L2 cache کارایی پروسسور تا 30 درصد بیشتر شده است.

برای پروسسور هایی که در مقاصد خاص استفاده می شوند مانند سرور ها و ابر کامپیوتر های ساخت بازی های کامپیوتری و انیمیشن (رندرینگ) از حافظه L2 cache بیشتری استفاده می شود در آنها صد ها میلیون ترانزیستور به کار رفته است.

خوب بنابراین اگر از کامپیوتر خود انتظارات زیادی دارید هنگام خرید CPU به حافظه cache L2 بیشتر دقت کنید.

علی یزدی مقدم

 این مقاله اختصاصاً برای یاد بگیر دات کام تهیه شده است و استفاده از آن فقط با ذکر نام نویسنده یا مترجم و نام یاد بگیر دات کام همراه با لینک آن مجاز  است