داشتن یک وبسایت سریع و سبک این روزها آرزوی تقریبا همه وب‌مسترهاست. این که آنها بتوانند وبسایتی داشته باشند که کاربرانشان را آزار ندهد چنان مسئله مهمی است که آنها آرزو می‌کنند کاش بتوانند با خرج کردن هزینه‌هایی نه چندان اندک به وبسایت با کارایی و سرعت بالا دست یابند.
بد ندیدم 5 نکته بسیار ساده اما اساسی را که در وبسایت‌های ایرانی زیاد به چشم می‌خورد را بگویم که به شدت در بالا بردن سرعت موثر است. شما هم می‌توانید به این مجموعه بوسیله تجربیات خودتان اضافه کنید. شاید کامنت‌های همین پست هم توانست مجموعه بی‌نظیری برای همکاران‌تان بشود :)
بد نیست یک نگاه مختصر داشته باشیم به این که اصلا پرفورمنس و سرعت چه طوری و به چه عواملی وابستگی دارند. برای همین باید اول یک خورده برگردیم عقب تا بتوانیم ببینیم مشکل قبلا از کجا ناشی می‌شده و الان از کجا؟
مشکلات مربوط به خطوط ارتباطی و زیرساختی: یک زمانی بود ( بیش از ده سال پیش ) که مشکلات همه و همه مربوط می‌شد به این که کلا نمی‌شد از یک حدی بیشتر اطلاعات را جا به جا کرد. یعنی راه‌های ارتباطی آنقدر سریع بود. مثلا استفاده از سیم‌های مسی باعث می‌شود شما محدودیتی داشته باشید که هر کاری کنید هم قابل رفع نیست.
البته آنقدر ها هم از نظر فنی ضعیف نبودند. همان زمان فیبرنوری و ارتباطاتی با پهنای باند بالا بود ولی خوب دسترسی و کار با این خطوط ( که خطوط پرسرعت هم محسوب نمی‌شوند در مقابل امکانات الان ) کار را کمی مشکل می‌کرد. طبیعتا برای بهبود وضعیت دسترسی به منابع اینترنتی نیاز بود که این محدودیت‌ها برداشته شود
یادآوری: هنوز در ایران این مشکل رفع نشده است و از نظر زیرساخت‌ها با مشکل روبرو هستیم. البته اصلا عجیب نیست که هنوز این مشکل که مربوط به قبل از سال 2000 است هنوز توی ایران وجود دارد. فقط برای این یادآوری می‌کنم که حواس‌تان به چنین محدودیت‌هایی باشد که اگر خواستید تجارت‌‌تان را در ایران راه اندازی کنید در هر حال کمی باید با مشکل سرعت دست و پنجه نرم کنید
مشکلات مربوط به سرورها و سخت‌افزارهای طرف ارائه دهنده: شرکت‌هایی مانند سیسکو شروع کردند به ارائه سخت‌افزارها و راهکارهایی که بتوانند مشکل قبلی را حل کنند. اما مشکل جدیدتری شروع شد و آن اینکه حالا ما بستر را داریم. چطوری با سرعت بالا اطلاعات را ارائه بدهیم؟
تا همین دو-سه سال پیش تهیه سرور یک مشکل بزرگ و بسیار هزینه‌بر بود و همین سرورهای ضعیف هم کلی دردسر داشتند. بالاخره برآورده کردن نیازهای این حجم از usage کار سختی بود.
این مشکل هم تقریبا در یکی دو سال اخیر با گسترش دیتاسنتر‌های فوق سریع در سرتاسر جهان حل شده است. حالا شما با هزینه‌ای به مراتب کمتر از گذشته می‌توانید یک سرور امن و سریع داشته باشید.
و هم اکنون مشکلات مربوط به مشتری و استفاده کننده: مشکلات سرور و خطوط ارتباطی توی این دو سال اخیر دیگر وجود ندارد. حالا مشکل رفته سمت مصرف‌کنندها که آیا واقعا امکانش را دارند که استفاده کنند از امکانات ارائه شده توسط سرویس‌ها؟
برای دوستانی در داخل ایران که میخواهند مارکت یا سرویسی راه بیاندازند این خیلی مهم است چون عملا سرعت در ایران بسیار پایین و محدود شده است. برای همین است که توصیه‌ها حتی به وبلاگنویسان هم می‌شود که مثلا پادکست‌های حجیم ندهید یا از پست‌های پر عکس کمتر استفاده کنید. وب‌دیزاینرها هم این را می‌دانند معمولا و شروع کردند به طراحی وبسایت‌های سبک به جای وبسایت‌های حجیم و شلوغ. یادتان می‌آید چطور سادگی گوگل بر شلوغی یاهو برتری یافت؟
هر چند نمی‌شود من را وب‌مستر خواند ولی 5 اصل را بیان می‌کنم که ثابت شده و بسیار ضروری در زمینه کاری وب‌مسترهاست. 5 اصلی که رعایت آنها ساده است ولی به هیچ عنوان کم‌اهمیت نیست!
دستورات را انجام بدهید و از ابزارها غافل نشوید:
این یکی خیلی بدیهی به نظر می‌رسد ولی این طور هم نیست. برای این که در این قسمت موفق بشوید باید همواره دنبال راه‌هایی باشید که کشف می‌شود و روز به روز از آنها بیشتر استفاده کنید. در سطح نت بگردید با ابزارهای بسیار زیادی برخورد می‌کنید که به شما کمک می‌کنند وبسایت سریع‌تری داشته باشید. یک نمونه‌اش را در همین وبلاگ داریم
بخوانید: هدیه استثنائی گوگل برای طراحان وب، بیایید اینترنت را سریعتر کنیم
از فلش و سیلورلایت و چیزهایی از این قبیل دوری کنید:
درست است. درست است. من می‌دانم شما خیلی خوش ذوق هستید و کلی ایده بامزه دارید که دوست دارید با فلش در سایت‌تان نشان بدهید. اما آیا فکر بازدیدکنندگانی را کردید که قرار است از سرویس شما استفاده کنند؟
توی جاهایی مثل ایران خیلی مهم است که مطلب زود به دست مخاطبش برسد وگرنه هر چقدر هم که سرویس جذاب باشد کاربر نه این که نخواهد، نمی‌تواند از سرویس شما استفاده کند.
یکی از بدترین کارهایی هم که می‌شود کرد این است که توی یک محتوای فلش این امکان را قرار داد که به سرویس وارد بشوند. آن وقت رسما مجبورند قید سایت شما را بزنند. فلش و سیلورلایت خوب و «باحال» و شیک هستند ولی خیلی محدود و فقط در مواقع نیاز!
خروجی از محتوای سایت را کنترل کنید:
یک سری اطلاعات هستند که از خارج از سایت شما کنترل می‌شوند و به محتوای عادی ربط ندارند. یک چیزهایی مثل تبلیغات و تصاویری خارج از سرور و ویدیوهایی مثل یوتیوب مثال‌هایی برای این جور محتویات هستند.
این جور محتویات همیشه باعث می‌شوند که سرعت سایت شما پایین بیاید. کاربرها مخصوصا در ایران به خاطر مسائل سرعت‌شان همیشه از ویدیوها فراری هستند. سعی کنید از آنها بسیار هوشمندانه استفاده کنید یا اصلا نکنید.
شما هم حتما سایتهایی را دیده‌اید که تبلیغات متحرک از سر و کول‌شان بالا می‌رود. آخر و عاقبت همه آنها با چیزی مثل افزونه فایرفاکسی Adblock Plus است که یا تبلیغات را حذف کنند یا کلا هر چیز مزاحمی که شما برایش کلی انرژی گذاشتید را!
تبلیغات باید زیبا و جذاب باشد. استفاده از ویدیو در این وضعیت اینترنت ایران کار زیاد هوشمندانه‌ای نیست. با استفاده از امکاناتی که دارید محیط را کم عکس و سبک نگاه دارید. تاثیر این کار در کنار کدنویسی درست شگفت‌انگیز است.
هاست‌تان را نزدیک بازار هدف انتخاب کنید:
مشکل بزرگی که برای وب‌مسترهای ایرانی هست شاید نداشتن وب‌هاستینگ یا دیتاسنتر مطمئن است که میزبانی اطلاعات‌شان را به آنها بسپارند. اما از آنجایی که ساختار مطمئنی برای ارتباطات بر پایه نت نداریم بد نیست که هر چه بیشتر هاستینگ‌تان را نزدیک بازار هدف‌تان انتخاب کنید. این جوری گاز گرفته شکل کابل‌ها توسط کوسه ( یکی از مشکلات عدیده اینترنت ایران در کنار گیر کردن لنگر کشتی به کابل‌های مادر مخابراتی ) نمی‌تواند بر روند ارائه خدمات شما تاثیر بگذارد.
طبیعتا به خاطر این که مسئولیتی نمی‌توانم بپذیرم از توصیه هاستینگ و سرورهای داخلی اجتناب می‌کنم اما همین قدر هم بگویم که می‌توانید گزینه‌های خوبی بیابید. حتی کمپانی‌هایی مانند رک‌اسپیس دفاتری دارند که به مناطق مختلفی از جمله آسیا سرور محلی ارائه کنند.
اندازه‌گیری کنید:
شما وب‌مستر هستید پس راه دوری نمی‌رود اگر یک اندازه‌گیری روی سیستم‌تان داشته باشید. هر چند وقت یک بار با ابزارهای مختلف سیستم را چک کنید. با ابزارهایی که هست شروع کنید به بررسی سرور. نگذارید از کنترل خارج شود. ابزارها زیاد است و با یک سرچ ساده می‌توانید چیزهای فوق‌العاده‌ای پیدا کنید.
من خودم الان دارم توی سایت applicationperformance می‌گردم و دبنال اطلاعات می‌گردم. امیدوارم وقت کنیم و در آینده بتوانیم یک سری ابزار خوب برای این مورد معرفی کنیم. هر چند خود شما هم می‌توانید با سرچ به گنجینه عظیمی از این سرویس‌ها دست پیدا کنید. فقط نیاز است کمی همت کنید.
چند روز پیش دوستی در این باره پرسید و من جوابش را موکول کردم به اینجا. می‌خواهید ببینید آینده چطوری است؟ نگاه کنید وبسایت‌ها چه امکانی را دارند اضافه می‌کنند؟ دقیقا!
این روزها اکثر سرویس‌ها دارند روی بخش موبایل خودشان کار می‌کنند. موبایل به جزئی جداناپذیر از زندگی امروزی تبدیل شده است و اگر کسی بتواند مشتری‌های موبایلی جذب کند برنده بازی خواهد شد.
دقیقا به همین علت است که امروزه اکثر سرویس‌ها شروع کردند به ارائه یک نسخه برای آیفون. بازار آیفون یک بازار بزرگ و پرسود است که از دست دادنش دیوانگی است. این البته برای بازار جهانی است وگرنه در ایران هنوز آیفون با قیمتی بین 800 تا 1200 هزار تومان یک گوشی فوق گران محسوب می‌شود.
اما مطمئن باشید با آمدن اپراتورهای جدید و ارزان و در دسترس شدن خدمات اینترنتی ایرانسل به زودی شاهد موجی از سرویس‌های موبایلی خواهیم بود پس نباید از این قسمت غافل شد.
خوبی ابزارهایی چون موبایل این است که خودشان کمک بزرگی به بهینه‌سازی برای نمایش در موبایل می‌کنند. هر چند شما هم باید کمی تلاش کنید. خود من هم در این زمینه غفلت کردم و باید یک نسخه موبایلی جمع و جور برای اینجا تهیه کنم. پیشنهاد شما در این زمینه چیست؟
یک جورهایی سعی کردم مطلب ساده و شبه مقدمه‌ای را برای شروع بنویسم. به زودی سعی می‌کنم از تجربیات یکی از غولهای این رده که اسمش یادآور اوج Web performance است را با هم استفاده کنیم. اگر مشترک این وبلاگ هستید خیال‌تان راحت باشد. به زودی وبسایتی سریعتر خواهیم داشت :)
